A enseada
A Illa de San Simón
Na unión da desembocadura do río Verdugo e as mareas atopamos unha chaira mariña rica en mariscos bivalvos e numerosas aves hibernantes no corazón da ría de Vigo. Hai marismas que coinciden coa desembocadura dos ríos Tuimil, Ulló e o Verdugo. Nas salinas hai unha ampla paleta de xuncos, escirpes, phragmites, portuario e tamén hai un bosque de buxo. Cando a marea baixa tamén se pode ver unha gran cantidade de algas pardas e verdes.
Na zona do marisco hai unha produtividade enorme, entre as que destacan a ameixa, o berberecho e sobre todo as famosas ostras de Arcade. Tamén se atopan as seguintes aves: ánade real, pala, pato de cola, cerceta real, cerdo común e cristal, garza pequena, carril, falcón, cernícalo e salmonete. Tamén un gran número de limícolas: areeiros, arquibebes e curlews.
A enseada alberga o arquipélago de San Simón, a máis relevante é a illa de San Simón. Dende o século XII ata o século XIX foi utilizada por varias ordes relixiosas que sufriron múltiples incursións navais. De 1838 a 1927 funcionou como lazareto. En 1936 converteuse nunha prisión franquista, que albergaba a máis de 4.000 presos políticos republicanos. En 1948, a illa foi usada como refuxio para a Garda de Franco. En 1950 morreron 43 persoas nun naufraxio cerca da illa. De 1955 a 1963 converteuse nun orfanato para fillos de mariñeiros.
A illa de San Simón é hoxe un espazo público para o desenvolvemento cultural de Galicia, nun enclave recuperado de gran valor patrimonial e ambiental. En 1999 foi declarado Ben de Interese Cultural pola Xunta de Galicia e a illa e a súa enseada forman parte da Rede Natura 2000 como hábitat natural europeo protexido. Ao longo do ano as súas instalacións acollen o desenvolvemento dunha extensa programación, como lugar de colaboración con diversas entidades e organismos para actividades formativas e de investigación.
Nun trazado lineal de arredor de 25 km de costa pódense identificar ata 69 elementos de interese, repartidos entre patrimonio arqueolóxico, etnográfico, arquitectónico e industrial, entre os que destacan: a fábrica de salgadura da Regasenda, as salinas do Ulló-Vilaboa, as fábricas de conservas JOB e Sueiro, as barras do Alvedosa, as telleiras do monte da Telleira (Cesantes), os estaleiros da Ribeira de Vilaboa, o cocedoiro de cal de Vilaboa, a ponte de Pontesampaio…
A flora e fauna
Atopámonos na Enseada de San Simón, clasificada como Zona de Especial Protección dos Valores Naturales (ZEPVN) e lugar de interese comunitario (LIC), formando parte da Rede Natura 2000, rede europea de espazos naturais protexidos.
Aquí viven miles de aves acuáticas, con gran presenza de gaivotas (Larus fuscus, Larus ridibundus, Larus cachinnans) e anátidas (Anas penelope, Anas platyrhymchos).
Destaca a beleza dos xogos acuáticos dos corvos mariños, chamados cormoráns (Phalacrocorax carbo) e a elegancia das garcetas (Erguetta garcetta).
En ocasións podemos ver grupos de “arroaces” (Tursiops truncatus), que se van movendo entre as rías.
Cando baixa a marea, é posible ver cangrexos (Carcinus maenas) entre as rochas, onde crían os mexillóns (Mytilus galloprovincialis) e as lapas (Patella vulgata) e o colorido das algas (Pelvetia canaliculata, Ascophyllum nodosum, Fucus vesiculosus).